هنگامی که یودیت پولگار سریال کوتاه و محبوب نت فلیکس با نام “گامبی وزیر” را تماشا کرد، همه چیز برای شطرنجباز مجارستانی که به عنوان بهترین بازیکن زن تاریخ شناخته می‌شود، آشنا به نظر می رسید.

 

با اقتباس از رمانی به همین نام توسط والتر تِوِز که در سال 1983 منتشر شد، سریال هفت قسمتی “گامبی وزیر” ساخته شد. موضوع آن دختر یتیمی به نام بِت هارمُن است که در جهانی مردانه در دهه 1950 و 1960 زندگی می کند.

 

پولگار مانند قهرمان داستان سریال ، نه تنها با حریفان در مسابقات شطرنج روبرو شد، بلکه در یک ورزش تحت سلطه مردان با کلیشه های جنسیتی سر و کار داشت.

 

پولگار در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه می گوید: “من تمام زندگی خود را با رقبای مرد بازی کردم و گاهی تنها زن شرکت کننده در مسابقات بودم.”

 

پولگار که اکنون 44 ساله است، در سن 15 سالگی با شکستن رکورد افسانه آمریکایی بابی فیشر، جوان ترین “استادبزرگ” تاریخ شد و در ادامه یک سری از قهرمانان مرد جهان را ناک اوت کرد.

 

پولگار یادآوری می کند: “اولین استاد بزرگی که از من شکست خورد پس از مسابقه با سر خود به آسانسور کوبید و یک حریف دیگر من از دست دادن خودداری کرد و به سرعت میز مسابقه را ترک کرد.”

 

مانند مسابقه فینال “گامبی وزیر” که در آن بت، واسیلی بورگوف پیشکسوت روسی را شکست داد، پولگار درگیری خاص خود را با گری کاسپاروف روسی داشت که به عنوان بهترین بازیکن تاریخ شناخته می شود.

 

در المپیاد شطرنج در سال 1988 یودیت که آن زمان 12 ساله بود و دو خواهر بزرگترش سوزان و سوفیا به مجارستان برای کسب مدال طلای زنان کمک کردند که توسط کاسپاروف که در آن زمان قهرمان جهان بود بسیار تحسین شدند.

 

اما کاسپاروف ، که قبلاً پولگار را “عروسک سیرک” توصیف می کرد و می گفت بازیکنان شطرنج زن باید متعهد به بچه دار شدن باشند، ایده قهرمان جهان شدن یک زن را رد کرد.

 

کاسپاروف در آن زمان به خبرنگاران گفت: “زنان قادر به مقابله با این نوع فشارها نیستند، بنابراین من مطمئن هستم كه قهرمان جهان شدن زنان غیرممكن است.”

 

اما 14 سال بعد ، مجارستان با غلبه بر کاسپاروف در مسکو  در “لحظه ای تاریخی” انتقام گرفت.

یودیت به فرانس پرس می گوید: “من یک احساس داشتم که وقتی بت را دیدم که مقابل بورگوف نشسته و ترسیده است فکر می کند که شاید از عهده این کار بر نخواهد آمد.این همان چیزی است که من در برابر کاسپاروف احساس کردم.”

 

“نگاه بد”

پولگار مدتهاست با کاسپاروف که مشاور فنی سریال “گامبی وزیر” بود آشتی کرده است. او اظهار داشت که علی رغم در نظر گرفتن “غیرواقعی بودن” برخی جنبه ها، به ویژه از “توجه به جزئیات” در سریال لذت می برد.

 

پولگار خاطرنشان می کند که مبارزه بت با اعتیاد به قرص و الکل “دستیابی به اوج در شطرنج مدرن را تقریباً غیرممکن خواهد کرد” و تبعیض جنسیتی در شطرنج بسیار بیشتر از آنچه در صفحه شطرنج ظاهر می شود وجود دارد.

 

وی می گوید: “دختران مطمئناً با نظرات جنسیتی و بدتر از آنچه بث دریافت كرده برخورد می كنند.”

 

“معمولاً خودم را در موقعیتهای خیلی زشتی نمی دیدم، اما مواقعی وجود داشت که آنها می گفتند خوب، او فقط خوش شانس بود ، بنابراین من باید بیش از پسر بودن خود را ثابت کنم.”

 

پولگار هنگامی که در مسابقات قهرمانی معتبر هلند در سال 2002 بعد از ولادیمیر کرامنیک قهرمان وقت جهان دوم شد، این موفقیت خود را به یاد می آورد.

 

او می گوید: “این قهرمانی زندگی من بود تا ثابت کنم چقدر می توانم خوب باشم.”

 

در زمان بازنشستگی پولگار از رقابت در سال 2014 برای تمرکز بر خانواده خود، مجارستان 25 سال در بالای رده بندی زنان قرار داشت و به مقام هشتم رده بندی کلی مردان و زنان رسید.

 

اما او می گوید که هدفش هرگز بهترین بازیکن در جهان نبوده است: “اگر فقط من میخواستم ممکن بود این مدت طولانی اول نمانم، هدف من پیشرفت بیشتر بود و بهترین بازیکن بودن فقط یک اتفاق بود و نقطه عطفی در طول راه.”

 

“دختران یاد می گیرند”

بولگار با تمرکز خود بر ترویج و آموزش شطرنج سازوکارهای آموزشی را برای تجهیز کودکان به ابزاری برای حل مسئله و تفکر خلاق ، استراتژیک و منطقی در بازی ایجاد کرده است.

 

به گفته پولگار ،سالانه حدود چهل هزار کودک مجارستانی در حدود پانصد مدرسه در برنامه “کاخ شطرنج” شرکت می کنند که به گفته وی هیچ فشار جنسیتی ایجاد نمیکند.

 

وی تأکید کرد “من با ایجاد اختلاف بین دختران و پسران برای دختران می جنگم.”

 

در واقع پولگار معتقد است که هیاهوی زیاد درباره “گامبی وزیر”مشارکت بیشتر زنان در این بازی است.

 

وی می گوید: “والدین قطعاً تحت تأثیر قرار خواهند گرفت. من از کتابخانه ها گرفته تا فروشگاه بازی ها برای بازی در سایت ها میشنوم که دختران زیادی هستند که اکنون بازی را یاد می گیرند.”